De Belgische zee- en binnenhavens zetten een grote stap richting een gezamenlijke, futureproof aanpak van havenveiligheid. Samen met het Nationaal Drugscommissariaat lanceren ze het Port 2 Port Security Platform, een structureel samenwerkingsmodel dat inzet op kennisdeling, uniforme beveiligingsstandaarden en meer weerbaarheid tegen georganiseerde criminaliteit. Het initiatief is een Europese primeur, want nooit eerder bundelden alle havens binnen één land op zowel strategisch als operationeel niveau de krachten. Federaal minister van Justitie en Noordzee Annelies Verlinden gaf officieel het startschot.
Van versnipperde initiatieven naar één gecoördineerde aanpak
Belgische havens zijn cruciale knooppunten in de wereldwijde logistieke keten, maar daardoor ook een aantrekkelijk doelwit voor georganiseerde criminaliteit. Drugssmokkel, cyberaanvallen en drone-misbruik vormen al jaren belangrijke dreigingen. Het nieuwe Port 2 Port Security Platform zorgt voor een fundamentele shift: van afzonderlijke initiatieven naar een gezamenlijke verdediging.
Het platform werd opgezet door Port of Antwerp-Bruges, North Sea Port, CSD Limburg en het Nationaal Drugscommissariaat, en verenigt ook de havens van Luik, Brussel en Oostende, evenals de waterwegbeheerders in Antwerpen en Vlaams-Brabant. Door expertise te bundelen en gezamenlijke maatregelen te ontwikkelen, versterken de partners de veiligheid van het volledige Belgische havennetwerk.
Verankerd in een sterk wettelijk kader
De samenwerking steunt op de ISPS-code (International Ship and Port Facility Security) en de Belgische Wet Maritieme Beveiliging, die als fundament dienen voor een modern beveiligingsmodel. De recente herziening van deze wetgeving stimuleert een meer geautomatiseerde en structurele aanpak, met verbeterde informatie-uitwisseling tussen alle betrokken instanties. Er is daarbij extra aandacht voor de bescherming van kritieke infrastructuur, havenfaciliteiten en personeel.
Verbinding en kennisdeling als hefboom voor veiligheid
Het Port 2 Port Security Platform creëert een operationeel kader waarin havens intensief samenwerken rond thema’s zoals inspecties, toegangscontrole, veiligheidsscreenings, dronegebruik en AI-gestuurd cameratoezicht. Ook gezamenlijke opleidingen en sensibiliseringsacties moeten leiden tot een gedeelde veiligheidscultuur.
De samenwerking overstijgt de bestaande nationale en lokale ISPS-autoriteiten en faciliteert transversale samenwerking tussen alle havens. Wederzijds vertrouwen vormt het hart van deze aanpak: veiligheid is een gedeelde verantwoordelijkheid die boven concurrentie staat.
Belgische voortrekkersrol binnen Europa
Met deze samenwerking zetten de Belgische havens een nieuwe standaard in de Europese logistieke sector. De combinatie van preventie, innovatie, informatie-uitwisseling en gedeelde normen maakt het havennetwerk niet alleen veiliger, maar ook duurzamer en weerbaarder voor toekomstige dreigingen.
Initiatiefnemers Port of Antwerp-Bruges, North Sea Port en CSD Limburg:
“Veiligheid is het fundament van elke havenactiviteit. Als havens hebben we door de jaren heen veel expertise opgebouwd, die we graag delen met anderen. Tegelijk geloven we dat innovatie pas echt versnelt wanneer je samenwerkt. Met het Port 2 Port Security Platform bundelen we onze individuele sterktes tot een collectieve kracht — om criminelen een stap voor te blijven en de veiligheid van onze mensen, infrastructuur en economie te blijven versterken.”
Annelies Verlinden, federaal minister van Justitie en Noordzee:
“Veiligheid begint met het delen van informatie en expertise. Met Port 2 Port bouwen we een stevig netwerk uit dat onze havens beter beschermt en weerbaar maakt. Zo tonen we dat samenwerking een belangrijke kracht is om onze economische motoren veilig en veerkrachtig te houden.”
Ine Van Wymersch, Drugscommissaris, Nationaal Drugscommissariaat:
“Over alle Belgische havens kennis en expertise delen, betekent heel concreet werken aan collectieve weerbaarheid tegen georganiseerde criminaliteit en ondermijning. Een belangrijk effect van deze samenwerking is het vermijden van verschuivingseffecten. Een initiatief dat uitgaat van zowel publieke als private partners toont meteen ook het belang van dit thema aan: ‘veiligheid door weerbaarheid’ staat bovenaan de agenda van heel de havengemeenschap.”